De Publieke Gezondheidszorg in Spanje
De publieke gezondheidszorg in Spanje behoort tot de beste ter wereld en is gratis voor alle residenten. De gezondheidszorg wordt gefinancierd door het inhouden van zorgafdrachten op het loon. Zowel werknemers als zelfstandigen zijn verplicht inkomensbelasting te betalen in Spanje en met dit geld wordt de publieke gezondheidszorg betaald. Door het afdragen van deze belastingen komt men in aanmerking voor het gebruik van de publieke zorgfaciliteiten. De publieke gezondheidszorg dekt voor behandelingen bij de dokter en het ziekenhuis en 40% van de kosten bij voorgeschreven medicatie.
Voor wie is de publieke gezondheidszorg?
Sinds 2015 kunnen ook illegale immigranten en buitenlanders gebruiken maken van de publieke gezondheidszorg, zelfs als men niet geregistreerd staat bij de Spaanse belastingdienst. Wetgeving uit 2012 had dit eerder verboden. Maar aangezien dit tegenstrijdig was met de grondwet heeft men in 2015 besloten deze regel te schrappen. Dat betekent dat de volgende groepen toegang hebben tot de publieke gezondheidszorg in Spanje:
- Werknemers
- Zelfstandigen (ZZP'ers)
- Illegale immigranten
- Niet geregistreerde buitenlanders
Echter zijn er bepaalde bijkomende voorwaarden, afhankelijk van je situatie:
EU/EER en Zwitserse Nationaliteit
De mensen die in hun eigen land geldende pensioenleeftijd hebben bereikt en afkomstig zijn uit Zwitserland of de EU komen in aanmerking voor het gebruik van de gratis gezondheidszorg in Spanje. Het enige wat men daarvoor hoeft te doen is het invullen van het zogeheten S1 formulier. Dit formulier ging vroeger door het leven als E121.
European Health Insurance Card
Als je op tijdelijke basis in Spanje verblijft en afkomstig bent uit een land dat is aangesloten bij de EU, dan kan je jouw European Health Insurance Card (EHIC) gebruiken. Dat geeft je het recht om medische zorg af te nemen voor dezelfde kosten als een Spaanse burger. De EHIC is weergeven op de achterkant van je zorgkaart.
Opgelet! De EHIC dekt alleen noodzakelijke zorg, zoals bij een noodgeval. Geplande behandelingen zijn normaalgesproken niet gedekt. Aangezien de voorwaarden van elke verzekeraar verschillen raden wij je aan om deze goed te bekijken alvorens gebruik te maken van de medische faciliteiten.
Geen EU burger
Als je niet een EU burger bent dan zal je wellicht moeten aantonen dat je over een particuliere zorgverzekering beschikt. In sommige gevallen is dat niet nodig, bijvoorbeeld wanneer er een zorgverdrag is tussen jouw eigen land en Spanje. Contacteer de ambassade om uit te vinden of zo'n zorgverdrag voor jou bestaat.
Studenten
Studenten van de EU die in Spanje gaan studeren zijn gedekt door de EHIC (zie paragraaf EU/EER en Zwitserse Nationaliteit). Als je een student bent van buiten de EU zal je wellicht een particuliere zorgverzekering moeten afsluiten.
Hoe registreer je jezelf voor publieke gezondheidszorg?
Om jezelf te registreren voor de publieke gezondheidszorg dien je allereerst over een Social Seguridad nummer te beschikken. Dit nummer wordt gebruikt om zorgafdrachten te maken, die worden ingehouden op je loon door je werkgever. Daarnaast betaalt de werkgever ook een deel. Al met al dus vergelijkbaar met het afdrachtenstelsel zoals wij dat in Nederland kennen. De overheid betaalt elk jaar het percentage dat men van het loon dient af te dragen aan de zorg.
Onderstaand artikel vertelt je stap voor stap wat je moet doen en welke documenten je nodig hebt om jouw Social Seguridad nummer aan te vragen. Geef dit nummer door aan je werkgever zodat zij de verplichte zorgafdracht voor jou kunnen regelen. Het aanvragen van het Social Seguridad nummer is een makkelijk en snel proces. Je hoeft geen afspraak te maken en binnen 30 minuten heb je waarschijnlijk al jouw nummer.
- Een Número de la Seguridad Social aanvragen Zo vraag je een Número de la Seguridad Social aan in Barcelona en de rest van Spanje!
Publieke gezondheidskaart
Een Social Seguridad nummer alleen is helaas niet genoeg om gebruik te kunnen maken van de openbare zorgfaciliteiten. Je hebt namelijk ook nog een zorgpas nodig, beter betekent als een ‘Tarjeta Sanitaria Individual (TSI)’. Om die zorgpas te bemachtigen dien je met je Social Seguridad nummer - of beter gezegd inschrijfbewijs - en empadronamiento en een identiteitsbewijs naar het dichtstbijzijnde Centro Salud te gaan. Zowel paspoort, DNI, NIE en rijbewijs worden erkend als een geldig identiteitsbewijs.
Opgelet! Elke keer als je gebruikt maakt van de openbare zorgfaciliteiten (asistencia sanitaria pública) of voorgeschreven medicijnen aanschaft bij de apotheek moet je jouw zorgpas laten zien. Dus neem deze altijd mee! De TSI is overigens 4 jaar geldig.
Wat is niet gedekt bij de publieke gezondheidszorg?
Net zoals in Nederland wordt het bezoeken van een tandarts niet gedekt door de publieke zorg. Zodoende is het van belang om je aanvullend bij te verzekeren of geheel zelf voor de kosten op te draaien. Dat laatste is nog geen eens een hele gekke optie aangezien de tandartskosten relatief laag zijn en van goede kwaliteit. Aan de andere kant kost een tandartsverzekering slechts 10 a 20 euro per maand. Dus is dat het risico waard? Als je meer wilt weten over tandartsen in Spanje, kijk dan eens naar dit artikel van Expactica.
Bovendien is het bezoeken van een specialist of een operatie met nachtelijk verblijf (waarschijnlijk) niet gedekt door de TSI of slechts gedeeltelijk. Dat betekent dat je zelf de rest moet bijbetalen en in dat geval is een aanvullende verzekering een goed idee. In de volgende paragraaf vertellen wij je meer over private zorg in Spanje.
Private Zorg in Spanje
Naast de publieke gezondheidszorg kan je er ook voor kiezen om jezelf aanvullend te verzekeren. Op die manier kan je zorg vergoed krijgen die niet door de publieke zorg wordt gedekt. Zeker voor ouderen is een aanvullende verzekering een te overwegen optie aangezien zij in het algemeen frequenter gebruiken maken van (aanvullende) zorgfaciliteiten. In dat geval is het belangrijk om een goed beeld te krijgen van de benodigde zorg en het kostenplaatje. Op basis van die informatie kan je vervolgens beslissen om een aanvullende verzekering zin heeft of niet.
Waarom private zorg?
Zoals reeds aangegeven kan je voor private zorg kiezen om zorgkosten vergoed te krijgen die buiten de publieke zorg vallen. Daarnaast zijn er nog meerdere voordelen van private zorg:
- Lange wachtrijen: Bovenstaande afbeelding laat zien dat men lang moet wachten voor bepaalde behandelingen. Met private zorg zal u sneller worden behandeld. De afgelopen jaren is het gebruik van private zorg in Spanje met 5% toegenomen, waarschijnlijk als gevolg van de lange wachtrijen van de publieke zorg.
- Betere kwaliteit: Sommige mensen beweren dat de kwaliteit van private zorg hoger is dan die van de publieke zorg. Hoewel wij dat niet kunnen bevestigen noch kunnen ontkennen is over het algemeen de publieke zorg ook van degelijke kwaliteit.
- Taal: Met private zorg is er de optie om dokters en specialisten te bezoeken die Engels spreken of misschien zelf jouw eigen taal. Dat is zeer prettig voor de mensen die de Spaanse taal niet of nauwelijks machtig zijn.
Nadelen van private zorg
Dus particuliere zorg is de beste optie? Hmm, er zitten ook nadelen aan. Het grootste nadeel is de beperkte keuze van zorgaanbieders. Private zorgaanbieders hebben vaak maar met een beperkt aantal ziekenhuis, dokters, specialisten etc een samenwerking. Bovendien vergoed ook een aanvullende verzekering niet altijd alle kosten. En last but not least: private zorg is duurder dan publieke zorg aangezien dat gratis is. De beste optie is dus geheel afhankelijk van uw zorgbehoeften.
Private zorgaanbieders
Spanje heeft meerdere en grote private zorgaanbieders. Wij raden je aan om de voorwaarden en condities van de verschillende zorgaanbieders te bekijken alvorens er 1 of meerdere af te sluiten. Daarnaast is het handig om op Brokerfish te kijken. Deze vergelijkingssite helpt jou in het maken van de beste keuze. Vul jouw gegevens in en binnen enkele minuten weet je welke zorgaanbieder het beste bij jou past. Enkele grote private zorgaanbieders in Spanje zijn:
Een claim indienen
Het indienen van een claim verschilt per zorgaanbieder. Met een ongeplande behandeling kan het voorkomen dat je alles zelf moet voorschieten, waarna de zorgverzekeraar het (gehele) bedrag vergoed. Met geplande behandeling daarentegen, moet je wellicht een aanbetaling doen waarna de rest van de behandeling gedekt is. Of je ontvangt na de behandeling nog een zorgnota.