Oto najbardziej kompletny przewodnik po Casa Vicens. W pierwszych dniach po otwarciu wybrałam się na zwiedzanie tego wyjątkowego projektu Gaudiego i dziś dzielę się z Tobą wszystkimi najważniejszymi informacjami na jego temat.
Źródła Casa Vicens
Dzielnica Gràcia
Casa Vicens znajduje się w sercu dzielnicy Gràcia w Barcelonie. Dzielnica ta znana jest między innymi z jednego z najbardziej znanych projektów Gaudiego, czyli Parku Guell.
Pierwotnie Gracia była miejscowością niezależną od Barcelony, w skład której weszła dopiero pod koniec XIX wieku. Okolica ta cieszyła się sporą popularnością wśród zamożnych barcelońskich rodzin, które często to właśnie tutaj budowały swoje letnie rezydencje. To w tym okresie, a dokładniej w 1883 roku Gaudiemu powierzono projekt Casa Vicens.
Zobacz poniższe video, które w 5 minut przybliży Ci charakterystykę dzielnicy Vila de Gràcia. Odkryj, jak wyglądała kiedyś i jak wygląda dziś.
Projekt Casa Vicens
Casa Vicens powstała przed 1883 rokiem. Manel Vicens i Montaner otrzymał w spadku po swojej matce Rosie letnią rezydencję w Gracii i w 1878 roku powierzył Gaudiemu jej przebudowę. Kataloński architekt przedstawił swój projekt władzom miasteczka 15 lutego 1883 roku, a w marcu uzyskał zgodę na jego realizację. Mimo początkowego entuzjazmu osób zaangażowanych w budowę, prace nad nowym kształtem budynku przedłużyły się do 1888 roku, a to ze względu na problem z finansowaniem robót. Casa Vicens jest dziś uważana za pierwszy ważny projekt Gaudiego i jednocześnie jedno z pierwszych budynków w Katalonii i Europie reprezentujących styl modernistyczny.
Rodzina Montaner była właścicielem fabryki ceramiki, co bardzo widoczne jest w samym projekcie. Casa Vicens jest bowiem udekorowana azulejos, czyli cienkimi ceramicznymi płytkami pokrytymi emalią, wykorzystywanymi w mozaikach. Dekoracje takie są bardzo charakterystyczne dla Półwyspu Iberyjskiego, a ich źródeł należy upatrywać w kulturze arabskiej, która przez wiele wieków była mocno obecna w tym regionie.
Obecna forma Casa Vicens to efekt licznych przebudów i zmian:
- Pierwotna realizacja projektu Gaudiego w latach 1883-1888
- Rozbudowa z 1925 roku, której autorem był Joan Baptista Serra de Martínez
- Zmniejszenie ogrodu otaczającego budynek
Jak wyglądała ewolucja budynku na przestrzeni minionych dziesięcioleci?
Właściciele
Aby zrozumieć zmiany, którym podlegała Casa Vicens, warto wiedzieć, do kogo kolejno należała ta rezydencja. Manel Vicens i Montaner był jej drugim właścicielem (pierwszym była jego matka) i aż do swojej śmierci spędzał tu wakacyjne miesiące wraz ze swoją żoną Dolors Giralt.
Wdowa Montaner zdecydowała się sprzedać rezydencję, którą w 1899 roku przejął Antoni Jover i Puig. Wtedy też dokonano w niej wielu modyfikacji, a to ze względu na zmianę przeznaczenia z letniej rezydencji na budynek całoroczny.
Rodzina Jover była właścicielem Casa Vicens do 27 marca 2014 roku, kiedy to rezydencję kupił MoraBanc, bank z Andorry. Nowy nabywca szybko zapowiedział, że budynek zostanie przekształcony w dom-muzeum. Po długich pracach renowacyjno-remontowych 16 listopada 2017 roku Casa Vicens otworzyła swe drzwi dla zwiedzających.
Ewolucja
Casa Vicens została pierwotnie zaprojektowana jako letnia rezydencja, stąd przewidziano w niej wiele stref otwartych. Celem przeprowadzonych później prac było ich zamknięcie, jednak bez utraty kontaktu z przyrodą na zewnątrz. Rezydencja miała również system, który dostarczał do jej wnętrza wodę bez konieczności wychodzenia po nią. Wprowadzane przez rodzinę Jover były zawsze konsultowane z Gaudim aż do jego śmierci w 1926 roku.
W 1925 roku Joan Baptista Serra de Martinez otrzymał zadanie rozbudowy budynku. Architekt skupił się na prawej stronie fasady oraz na poszerzeniu ogrodu, a zaproponowane przez niego zmiany doskonale wpisywały się w projekt Gaudiego. Niewprawne oko nie dostrzeże różnic, chociaż przy dłuższym przyjrzeniu się widać, że azulejos różnią się między sobą. Upływający czas i warunki atmosferyczne sprawiły, że płytki ceramiczne zaprojektowane przez Gaudiego są w gorszym stanie niż te później dodane. Za swój projekt zmian w Casa Vicens Serra wygrał w 1927 roku roku Concurs anual d'edificis artístics (Coroczny konkurs budynków artystycznych) organizowany przez władze Barcelony.
W 2014 roku rozpoczęto prace restauracyjne, które miały umożliwić otwarcie budynku dla zwiedzających. Dodano nowoczesną klatkę schodową oraz windę w środku budynku, dzięki czemu dziś nie ma tu architektonicznych barier. Aktualny rozkład budynku wygląda następująco:
- Parter: wejście i strefa powitalna
- Pierwsze i drugie piętro: wystawy stałe i czasowe
- Piwnica: sklep / księgarnia
- Ogród: Café Hoffman
Pierwsze dzieła Antonia Gaudiego
W Barcelonie znajduje się sześć budynków autorstwa Gaudiego, które wpisane są na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Casa Vicens znajduje się w tym prestiżowym gronie od 2005 roku.
Antonio Gaudi miał 31 lat, kiedy rozpoczął pracę nad rezydencją Montanera i był to jego pierwszy projekt. Joan Abellà, dyrektor Muzeum Casa Vicens, mówi, że “dla Gaudiego był to pierwszy raz, kiedy był dyrygentem orkiestry i pracował bezpośrednio z klientem."
Casa Vicens odzwierciedla dotychczasowe doświadczenia Gaudiego, który do tego momentu pracował jedynie nad projektami publicznymi. Zastosowane w tym miejscu rozwiązania będą powtórzone również w kolejnych realizacjach.
Początki kariery
Zwiedzanie Casa Vicens to odkrywanie “Gaudiego przed Gaudim”. To tutaj pojawiają się elementy, które z czasem staną się znakiem rozpoznawczym architekta, stąd uważa się ją za dzieło - bazę.
Podobnie jak w innych projektach widać tutaj wpływy Viollet-le-Duc, francuskiego architekta specjalizującego się w neogotyku. Mimo że Casa Vicens to przykład architektury modernistycznej, znaleźć w niej można elementy typowe dla gotyku i innych śródziemnomorskich stylów. Nie można tu nie zauważyć wpływów arabskich,które w połączeniu z dorobkiem chrześcijańskim stworzyły popularny w Hiszpanii styl mudejar. Dobrym przykładem są wspomniane wyżej azulejos, które w Casa Vicens łączą się z surowym kamieniem, a tworzone przez nich kształty przywołują na myśl arabskie budynki.
Jednym z charakterystycznych elementów prac Gaudiego jest nawiązanie do przyrody, która odwzorowana jest w bogactwie zastosowanych kolorów. Przypadek Casa Vicens jest jednak szczególny. Przyroda gra tu główną rolę, jednak ma to miejsce w uporządkowany i wyraźnie wydzielony sposób. Pierwsze prace Gaudiego bliższe są dorobkowi arabskiemu i stylowi neogotyckiemu.
Dominująca rola natury
Casa Vicens mogłaby się spokojnie nazywać Domem Natury. Jeśli przyjrzysz się z bliska ceramicznym elementom na zewnętrznych ścianach, zobaczysz, że wszystkie mają rysunki żółtych kwiatów z zielonymi liśćmi. To nawiązanie do roślin, które latem królowały w ogrodach w dzielnicy Gracia i w Casa Vicens.
Relacja z otoczeniem budynku była dla Gaudiego tak istotna, że wypełnił on wnętrze budynku, różami, liśćmi i owocami. W jadalni, z której rozciągał się widok na ogród, przedstawione są ptaki w locie oraz sceny z codziennego życia nad morzem. Wszystkie sufity odwzorowują przyrodę z jej liśćmi, roślinami i błękitnym niebem. Kataloński architekt na sufitach zdecydował o pomalowaniu sufitów w kolorze błękitnym z motywem chmur, dzięki czemu stworzył iluzję nieba i optycznie powiększył pomieszczenia.
Kilka elementów, które wykorzystano w Casa Vicens, pojawiły się również w innych dziełach Gaudiego. Tak jest na przykład z motywem liścia na zewnętrznych drzwiach. To palma, którą znaleźć można również na głównej bramie do Parku Guell oraz w Domu-Muzeum Gaudiego.
Jeśli jeszcze nie słyszałeś o Parku Güell, przeczytaj nasz przewodnik, a zrozumiesz, dlaczego miejsce to cieszy się taką popularnością. Dowiesz się również, z jakiego powodu Gaudi podejrzewany jest o związki z lożą masońską.
- Wszystko o Parku Güell Mitologia grecka, ośmiornica, masoneria - wszystko, co musisz wiedzieć o Parku Güell
Takie same azulejos jak w Casa Vicens wykorzystano również w El Capricho, innym projekcie, przy którym pracował A. Gaudi. W tym położonym w Comillas (niedaleko Santander) domu także pojawia się motyw żółtych kwiatów z zielonymi liśćmi, które przywołują na myśl słoneczniki na tarasie na pierwszym piętrze w Casa Vicens.
Rozkład Casa Vicens
Casa Vicens ma wymiary 30 x 34.5 m. i pierwotnie znajdowała się na działce o powierzchni 1035 m2, z której jednak do dziś niewiele zostało. Budynek ma podstawę w kształcie czworokąta i obejmuje 4 kondygnacje: piwnicę, parter, piętro i strych zarezerwowany dla obsługi.
Wnętrza
Fasady Casa Vicens przyciągają uwagę spacerujących po dzielnicy Gracia, jednak i wnętrza mają swój niepowtarzalny urok, który zachwyca odwiedzających. Zanim przejdę do opisu poszczególnych poziomów, wspomnę, że wizytę tutaj warto zarezerwować z wyprzedzeniem.
Piwnica
Piwnica pierwotnie służyła do przechowywania węgla. Dziś znajduje się tutaj sklep / księgarnia.
Parter
Parter to według mnie najciekawsza kondygnacja w Casa Vicens. To tutaj znajduje się jadalnia, sala palaczy dla mężczyzn i pokój relaksu dla kobiet. To także tutaj w czasach świetności domu skupiało się codzienne życie. Dominujące tutaj kolory to złoty, ceglasty, zielony, niebieski i żółty.
Jadalnia wyróżnia się oryginalnymi drewnianymi meblami zaprojektowanymi przez Gaudiego i 32 obrazami autorstwa Franceska Torrescassany. Dekoracje w sposób oczywisty nawiązują do bogactwa przyrody: roślin, kwiatów, nieba i ptaków. Jadalnia początkowo byłą otwarta na ogród, jednak kiedy rezydencja stała się budynkiem całorocznym, zamknięto ją i tak zostało do dziś.
Sala palaczy wykorzystywana była tylko przez mężczyzn. W okresie świetności domu panowała moda wśród zamożnych rodzin na cygara sprowadzane z Kuby, które palone były w takich osobnych pomieszczeniach. W Casa Vicens sala palaczy w fantastyczny sposób nawiązuje do kultury arabskiej. Inspirowany Alhambrą w Granadzie sufit przywołuje na myśl sztukę mozarabską, a dominujące kolory to zielony, niebieski i złoty, którym towarzyszą żółte i czerwone kwiaty.
Pierwsze piętro
Pierwsze piętro zarezerwowane było dla prywatnego użytku mieszkańców domu. Znajdują się tutaj dwa pokoje, łazienka i salon i podobnie jak na parterze dominuje motyw przyrody. Wszystkie obecne tu rośliny Gaudi obserwował w pobliskim strumieniu, które jednak nie przetrwało do naszych czasów.
Główna sypialnia właścicieli podzielona jest na dwie części- męska i damską - linią biegnącą po podłodze. Do sypialni należy również balkon, na którego schodzi się po trzech stopniach. Dzięki takiemu rozwiązaniu balkon nie psuł widoku na przyrodę rozciągającego się z łóżka.
Balkon ma drewniane ławki i metalowe ogrodzenie. To tutaj znajdują się azulejos, które wykorzystano również w budynku El Capricho.
Drugie piętro
Początkowo piętro to miało być dla personelu, jednak na przestrzeni lat wielokrotnie zmieniano jego przeznaczenie. Co więcej, stworzono dwa niezależne piętra. Aby przywrócić temu miejscu jego pierwotny wygląd, architekci pracujący nad renowację zdecydowali się na usunięcie podłogi, podwieszanego sufitu i ścian w środku pomieszczenia. Dziś na drugim piętrze znajduje się stała wystawa o Casa Vicens, która przybliża zwiedzającym skomplikowane losy budynku.
Na zewnątrz
Kolory dominujące na elewacji to ceglasty czerwony, zielony, żółty i biały. Budynek ma dwie małe wieże i dwa kominy. Po dachu można chodzić, dzięki czemu pełni on funkcję punktu widokowego i służy podziwianiu okolicznej przyrody. To pierwszy projekt Gaudiego, w którym zastosował on takie rozwiązanie.
Do Casa Vicens należy również ogród, jednak jest on zdecydowanie mniej spektakularny niż sama rezydencja, tym bardziej że do dziś zachował się jedynie niewielki jego fragment. Warto jednak zwrócić uwagę na werandę, metalową kratę i liczne zdobienia, w tym figurki cherubinów.
Weranda
To jedna z najładniejszych i najważniejszych części rezydencji, która pierwotnie była bezpośrednio połączona z jadalnią. Była idealnym miejscem do podziwiania ogrodu.
Gaudi postawił tutaj na doznania zmysłowe. Znajduje się tutaj niewielka fontanna na marmurowej podstawie, której górna część przypomina pajęczą sieć. Jej funkcja była wyłącznie estetyczna. W czasie deszczu w pajęczynie zbierały się krople wody, co dawało wyjątkowy efekt, a kiedy wychodziło słońce, tworzyła się na niej tęcza.
Na werandzie można dostrzec również zdania w języku katalońskim:
- “Sol, solet, vine'm a veure que tinc fred”- “Słońce, słoneczko, chodź do mnie, bo mi zimno"
- “Oh, l'ombra de l'estiu” - “Och, cień lata”
- “De la llar lo foc, visca lo foc de l'amor” - “Z domu ogień, niech żyje ogień miłości”
Ogród
W 1925 roku Serra de Martínez otrzymał od właścicieli rezydencji również zadanie odnowienia ogrodu. W jego ramach wybudowano tu trzy elementy, z których żaden nie przetrwał do dziś.
- Fontanna
- Punkt widokowy
- Kaplica ku czci świętej Rity
Święta Rita cieszy się dużą popularnością w dzielnicy Gracia i to jej poświęcone jest święto 22 maja. To opiekunka dobrego zdrowia i patronka medycyny. To w tej kaplicy narodziła się tradycja uczestniczenia we mszy ku czci świętej i późniejsze świecenie róż.
Metalowe ogrodzenie
Metalowe ogrodzenie w Casa Vicen było pierowotnie dużo większe, jednak do dziś zachował się jedynie fragment mierzący kilka metrów. Można na nim zobaczyć motyw liścia palmy, który pojawia się również w innych projektach Gaudiego i który stanowi kolejny przykład odwołań do natury w twórczości tego katalońskiego architekta.
Nowe otwarcie
MoraBanc
Obecnym właścicielem Casa Vicens jest MoraBanc, bank z Andorry, który kupił rezydencję w marcu 2014 roku i wkrótce potem zapowiedział jej otwarcie dla publiczności. Ambitny i szczegółowo przygotowany projekt zakładał renowację budynku i przywrócenie mu dawnego blasku.
Odnowienie dzieła Gaudiego nie było ani proste ani tanie. Bank zainwestował 4,5 miliona euro, by możliwe było udostępnienie obiektu zwiedzającym.
Za prace renowacyjne odpowiadały biura architektoniczne Martínez Lapeña-Torres Arquitectos SLP oraz Daw Office SLP, które przy realizacji tego projektu korzystały z doświadczenia grupy ekspertów wyspecjalizowanych w renowacji zabytków.
Kontakt
Jeśli szukasz więcej informacji, przydać Ci się mogą poniższe kontakty:
- Informacje ogólne: 34 93 547 59 80 lub reserves@casavicens.org
- Dział handlowy: sales@casavicens.org
- Prasa i inne media: press@casavicens.org
- Sklep: shop@casavicens.org
Ostanie prace renowacyjne
Celem niedawnej renowacji budynku był powrót do pierwotnego projektu i szacunek dla rozwiązań zaproponowanych przez Gaudiego w 1883 roku. Ekipa wykonująca remont poświęciła sporo czasu na usunięcie dodanych później elementów takich jak dodatkowe sufity i podłogi oraz liczne warstwy farby na ścianach. Prace rozpoczęły się w marcu 2017 i wciąż nie zostały zakończone, ponieważ niektórymi bardziej złożonymi problemami wciąż zajmuje się grupa specjalistów..
Tajemnice Casa Vicens próbuje rozwikłać multidyscyplinarny zespół złożony z architektów, rzemieślników, historyków, specjalistów od dzieł Gaudiego, chemików i fotografów.
Casa Vinces na swojej stronie internetowej przedstawia prace renowacyjne przeprowadzone w budynku. Pod tym linkiem znajdziesz szczegóły na temat renowacji poszczególnych pokoi. Blog Casa Vicens to źródło ciekawostek i bieżących informacji na temat budynku.
Rady dotyczące zwiedzania Casa Vicens
Warto wybrać się do Casa Vicens, aby poznać bliżej świat stworzony przez A. Gaudiego. Tutaj zobaczysz pierwsze kroki katalońskiego architekta, dzięki czemu lepiej zrozumiesz jego twórczość.
Samodzielne zwiedzanie
Zwiedzanie na własną rękę możliwe jest od poniedziałku do niedzieli od godz. 10 do 20. Przed rozpoczęciem wizyty obsługa powita Cię i udzieli niezbędnych informacji. Tylko od Ciebie zależy, ile czasu spędzisz na podziwianiu rezydencji. W każdym z pomieszczeń znajdziesz gotowy do pomocy personel.
Zwiedzanie z przewodnikiem
Zwiedzanie z przewodnikiem trwa godzinę, a grupy liczą maksymalnie 10 osób, co związane jest z niewielką powierzchnią pokoi.
Odwiedź stronę Casa Vicens, aby zobaczyć harmonogram wizyt z przewodnikiem. Możesz wybierać spośród następujących języków: kataloński, hiszpański, angielski i francuski. W sprawie innych języków należy skontaktować się z Casa Vicens.
Z całego serca polecam zwiedzanie z przewodnikiem, bo to świetny sposób, aby poznać najważniejsze informacje na temat rezydencji i nie przeoczyć żadnych istotnych szczegółów. Przewodnicy są bardzo mili, a po zwiedzaniu i tak masz możliwość na nieograniczony czasowo spacer po Casa Vicens.
Godziny otwarcia i ceny
Godziny otwarcia
- Od poniedziałku do niedzieli od godz. 10 do 20. Ostatni wstęp o godz. 19.
- Nieczynne: 25 grudnia ; 1 i 6 stycznia
- Dni specjalne: 22 de mayo, Santa Rita
- Darmowy wstęp: Europejska Noc Muzeów i Międzynarodowy Dzień Muzeów
Bilet można kupić najpóźniej na godzinę przed zamknięciem budynku. Obsługa zaczyna zapraszać do wyjścia na 10-15 minut przed zamknięciem.
Ceny
- Normalny: 16 €
- Seniorzy powyżej 65 roku życia: 14 €
- Studenci do 25 roku życia: 14 €
- Młodzież od 7 do 18 roku życia: 14 €
- Dzieci poniżej 7 roku życia: gratis
- Niepełnosprawni: 14 € + osoba towarzysząca gratis
- Członkowie rodzin wielodzietnych: 14 €
- Dodatek za zwiedzanie z przewodnikiem (za osobę): 3€
UWAGA: zakupiony bilet nie podlega zmianie, nie można więc zmienić ani daty ani godziny wizyty
Jak dojechać
Komunikacja miejska
Dokładny adres Casa Vicens to: Carrer de les Carolines, 20-26 - 08012 Barcelona. Dzielnica Gràcia jest dobrze skomunikowana z historycznym centrum, Plaza Cataluña i innymi popularnymi punktami miasta. Do wyboru jest:
- Metro: stacja Fontana (L3) w odległości 250 m. lub stacja Lesseps (L3) w odległości 280 m.
- FGC (lokalny pociąg): stacja Gràcia (L6, L7, S5, S55, S1, S2) w odległości 500 m.
- FGC: Plaza Molina (L7) w odległości 500 m. lub Sant Gervasi (S5, S55, L6) w odległości 450 m
- Autobus: linie 22, 27, 32, 87, 114, N4, V17
- Autobus turystyczny: linia niebieska
Parkingi
Jeśli do Casa Vicens wybierasz się samochodem, miejsca postojowego możesz szukać na poniższych parkingach:
- BSM Torrent de l’Olla. Carrer del Torrent de l’Olla 221, 08012 Barcelona.
- SABA BAMSA Gal.la Placídia. Gal·laPlacídia 2, 08006 Barcelona
- Travessera Parquing Pompeia. Travessera de Gràcia 112, 08012 Barcelona
- SABA BAMSA Plaça del Sol. Plaça del Sol 5, 08012 Barcelona