Ankietowana grupa
Badanie została przeprowadzono wśród 850 osób 26 narodowości. które spełniły podstawowy warunek, czyli mieszkały w Barcelonie przez co najmniej 3 miesiące. Ankieta składała się z 20 pytań. W następnych artykułach skupimy się na kolejnych pytaniach, które dotyczyły między innymi oceny sposobu przyjęcia przez Katalończyków, największych zalet życia w mieście, opinii na temat referendum niepodległościowego oraz zainteresowania językiem katalońskim wraz z poziomem jego znajomości.
Pytania otwarte
Uczestnicy badania wskazywali to, co nie podoba im się w Barcelonie, w formie odpowiedzi na pytania otwarte. Aby lepiej poznać rzeczywiste spostrzeżenia obcokrajowców, zdecydowaliśmy się nie sugerować odpowiedzi i dlatego nie było możliwości ich wyboru z ustalonej wcześniej listy. Ankietowania podawali jeden, dwa lub trzy negatywne aspekty. Nikt nie podał więcej niż trzech wad, a średnia to 2,1.
Przeprowadziliśmy kategoryzację odpowiedzi i 99% z nich sprowadza się do 9 negatywnych czynników, które wymieniamy w dalszej części artykułu.
Nie zostały uwzględnione odpowiedzi typu "Podoba mi się wszystko" lub "Nie podoba mi się nic", dlatego też w opracowaniu wzięto pod uwagę 646 odpowiedzi . Najwięcej ankiet zostało uzupełnionych przez obywateli Włoch (242), Francji (164), Niemiec (72), Rosji (50), Danii (36), Argentyny (28) i Polski (22). Pominięte zostały odpowiedzi udzielone przez osoby reprezentujące narodowości, z których nie uzyskaliśmy co najmniej 20 ankiet.
Infografika pokazująca, co najmniej podoba się obcokrajowcom w Barcelonie
Pierwszy czynnik (34%): turystyka masowa w Barcelonie w 3 krokach
Najczęściej wymienianym przez obcokrajowców negatywnym aspektem życia w Barcelonie jest turystyka masowa. Jeden na trzech obcokrajowców (34 %) mieszkających w mieście skarży się na ten rodzaj turystyki.
O masowej turystyce w katalońskiej stolicy napisano niejeden artykuł. Nasze badanie jest pierwszą ankietą wśród obcokrajowców w Barcelonie. Chcieliśmy poznać ich zdanie, ponieważ są oni ciągłymi obserwatorami życia w mieście i ich punkt widzenia jest nierzadko bardziej obiektywny niż samych barcelończyków.
Infografika na końcu artykułu pozwala zauważyć, że masową turystykę ten najbardziej skarżą się Polacy (54%) i Niemcy (38%), a najmniej Argentyńczycy (25%) i Rosjanie (26%).
Oto kilka komentarzy:
“Zbyt duża masa turystów” / “Zbyt wielu turystów przez cały rok" / "Sprzedaż ‘marki BCN’ przemieniła miasto w park tematyczny” / “Wielu turystów. Wiele agencji turystycznych” / “Turyści przyjeżdżają do Barcelony i zachowują się tak, jakby miasto należało do nich”, / “Zachowanie turystów”
Problemowi masowej turystyki przyjrzymy się w trzech krokach: dane, problem i rozwiązania.
1. Dane
Barcelona to miasto liczące niespełna 1,6 miliona mieszkańców, które co roku przyciąga ponad 8 milionów turystów. Liczba odwiedzających katalońską stolicę ciągle rośnie. W 1990 roku było ich prawie 1,7 miliona, 10 lat później ponad 3 miliony, w 2006 roku 6,3 miliona, w 2012 7,4 miliona, a w 2013 roku przekroczono granicę 8 milionów.
Barcelona jest czwartym najchętniej odwiedzanym miastem w Europie po Londynie, Paryżu i Rzymie. To także największy port w Europie i w basenie Morza Śródziemnego, gdy chodzi o turystykę rejsową. Szacuje się, że dochody z turystyki stanowią 20% PKB.
2. Problem
Ogromny napływ turystów stawia pytanie o możliwość pogodzenia rozwoju turystyki i jakości życia mieszkańców miasta. Intensywny wzrost tej gałęzi gospodarki w ostatnich latach znacząco zmienił oblicze takich miejsc jak Barceloneta, las Ramblas, Parc Güell czy Sagrada Familia.
Napięcia między mieszkańcami a turystami dotyczą czterech aspektów::
- Zamiana bazy handlowej na sklepy z pamiątkami, bary i restauracje.
- Wzrost cen mieszkań w wyniku inwestycji zagranicznych i wynajmu turystycznego.
- Uciążliwości wynikające ze zwiększonego ruchu i zachowania niektórych turystów.
- Opuszczanie dzielnic przez jej mieszkańców.
3. Rozwiązanie
Od pewnego czasu lokalne władze podejmują działania mające na celu złagodzenie negatywnych efektów turystyki masowej. Aktualna strategia nastawiona jest na regulowanie podaży noclegów:
W 2005 roku zaprzestano przyznawania licencji na wynajem apartamentów turystycznych w historycznym centrum, a w lipcu 2015 roku zawieszono przyznawanie licencji pozwalających na wynajem noclegów, co było wstępem do stworzenia planu porządkującego sytuację w sektorze.
23 lutego 2016 r. zaprezentowano szkic “Pla Especial Urbanístic d'Alotjamients Turístics" (PEUAT – Specjalny Plan Urbanistyczny dotyczący Noclegów Turystycznych), który reguluje całą podaż noclegów (hotele, pensjonaty, hostele, apartamenty turystyczne, schroniska) i uwzględnia jej wpływ na funkcjonowanie poszczególnych dzielnic. Warto wiedzieć, że w 73 okręgach Barcelony współczynnik liczby łóżek na 100 mieszkańców przekracza 6,4.
Plan to podstawowe narzędzie lokalnej administracji porządkujące model turystyki w mieście. Wyróżnić w nim można dwa główne działania:
- zmniejszenie podaży noclegów w centrum miasta, utrzymanie jej w pasie otaczającym centrum oraz jej równomierne zwiększanie w pozostałej części metropolii.
- wprowadzenie ograniczenia, zgodnie z którym nowe miejsca noclegowe nie będą mogły powstać w miejsce lokali wykorzystywanych na cele mieszkaniowe przed zawieszeniem przyznawania licencji 1 lipca 2015 roku.
Celem władz miasta jest równomierne rozłożenie noclegów turystycznych, a tym samym zysków z turystyki miedzy dzielnicami Barcelony oraz zmniejszenie natężenia ruchu turystycznego w miejscach, w których obecnie jest ono zbyt uciążliwe dla okolicznych mieszkańców i dla środowiska.
Inne rozwiązania?
Jako agencja z wieloletnim doświadczeniem w branży turystycznej w katalońskiej stolicy wiemy, że wielu turystów szuka sposobów na odkrycie mniej znanego oblicza Barcelony.
Nowy Jork może się poszczycić kampanią Dzielnica dla dzielnicy. Przygotowany w 2013 roku plan działań miał na celu podkreślenie szerokiej oferty noclegowej we wszystkich pięciu dzielnicach, a nie tylko na Manhattanie. Promocja ciekawych miejsc w każdym z okręgów pozwoliła zwiększyć liczbę odwiedzających i rozwinąć aktywność gospodarczą poza tradycyjnymi punktami turystycznymi.
Podobne pojedyncze inicjatywy pojawiły się również w Barcelonie. Przykładem może być dzielnica Horta Guinardó, gdzie lokalne stowarzyszenie opracowało 10 traszwiązanych z historią i krajobrazami tej okolicy. Niestety ten ważny materiał, opublikowany na stronach władz miasta, dostępny jest jedynie po katalońsku! Potrzebna jest wola polityczna, aby upowszechnić tego typu inicjatywy w dzielnicach oddalonych od centrum i promować przyjęte rozwiązania wśród potencjalnych odwiedzających.
Drugi czynnik (26%) charakter barcelończyków
26% wypowiedzi dotyczyło braku otwartości barcelończyków i ich nieprzystępnego charakteru, jednak 80% badanych wysoko ocenia przyjęcie przez Katalończyków. W następnym artykule przyjrzymy się odpowiedziom na pytanie: Co najbardziej podoba ci się w Barcelonie?.
Przykładowe odpowiedzi:
"Brak otwartości ludzi" / “Ludzie wyglądają na zmartwionych i smutnych” / “Ludzie są zimni" / "Niektóre osoby są zbyt pewne swoich przekonań, przez co wydają się uparci i zamknięci." / "Mieszkańcy nie są zbyt otwarci; dość niechętnie dopuszczają przyjeżdżających do miasta do grona swoich znajomych."
Specyficzny kataloński charakter to nie tylko miejska legenda, jednak odczuwane zamknięcie jest również konsekwencją faktu, że w wielu przypadkach mieszkający tu od lat barcelończycy mają już stały krąg znajomych i nie szukają okazji do jego poszerzenia.
Analiza odpowiedzi na pytanie "Co najbardziej podoba Ci się w Barcelonie?" będzie przedmiotem osobnego artykułu, jednak już teraz warto zaznaczyć, że charakter mieszkańców miasta przez wielu był uznawany za pozytywny, a nie negatywny aspekt katalońskiej stolicy.
Czy Katalończycy są gościnni?
Uczestnicy badania mieli również odpowiedzieć na pytanie "Jak oceniłbyś sposób przyjęcia przez Katalończyków?". To pytanie pozwala poznać lepiej opinie na temat charakteru mieszkańców. Otrzymane wyniki to: doskonale (13,42%), dobrze (37%), wystarczająco dobrze (28,54%), źle (17,78%) i bardzo źle (3,26%).
Nasze opracowanie potwierdza gościnne nastawienie Katalończyków, ponieważ:
- ponad połowa ankietowanych (50,42%) ocenia to nastawienie doskonale lub dobrze.
- nieco ponad jedna czwarta badanych (28,54%) uznaje je za satysfakcjonujące.
- jedynie jeden na pięciu ankietowanych (21,04%) uważa je za złe lub bardzo złe.
Oto kilka komentarzy
"Już na samym początku zostałam bardzo mile przyjęta (mimo że mówiłam tylko po hiszpańsku). Mają ciepły charakter i chętnie cię włączą do swojego grona." / “Dużo zależy. Niektórzy Katalończycy są naprawdę wrogo nastawienie względem turystów i przyjeżdżających do miasta" / “Ludzie są dość zamknięci i trudno przebić się do grona ich znajomych." /"Nie miałem nigdy negatywnych doświadczeń z Katalończykami" / "15 lat temu trafiłam do katalońskiej szkoły i przyjęto mnie tam jak księżniczkę!"/ "Ludzie z wiecznie zatroskaną i smutną twarzą."
Trzeci czynnik (19%): Zanieczyszczenie
Trzecim najczęściej wymienianym czynnikiem jest szeroko rozumiane zanieczyszczenie, które pojawiło się w 19% odpowiedzi. Obejmuje ono hałas, brud na ulicach i zanieczyszczenie powietrza:
“Ruch i zanieczyszczenie” / “Hałas” / “Hałaśliwi sąsiedzi” / “Zanieczyszczenie akustyczne” / “Brud na ulicach oraz przy kontenerach na śmieci!”
Aspekt ten był najczęściej wymieniany przez Niemców (25%) i Francuzów (23%), a najrzadziej przez Rosjan (6%) i Polaków (9%).
Czwarty czynnik (16%): Sytuacja ekonomiczna
Problemów gospodarczych dotyczyło 16% odpowiedzi. Na aspekt ten szczególną uwagę zwracają Polacy (23%) i Rosjanie (22%); jest on natomiast stosunkowo mało istotny dla Argentyńczyków (11%) i Niemców (13%).
“Warunki pracy”, “Brak pracy”, “Bieda”, “Niesprawiedliwe zarobki pracowników, którzy traktowani są jak śmieci”, “Zarobki”
Według ostatniego badania przeprowadzonego w 2015 roku przez Centro de Investigaciones Sociológicas (CIS - Centrum Badań Socjologicznych) trzy kwestie, które najbardziej przeszkadzają Hiszpanom to bezrobocie (78,8%), korupcja (43,7%) i stan gospodarki (25%). W takim ujęciu może zaskakiwać, że problemy ekonomiczne są tak mało ważne dla badanych obcokrajowców.
Czynniki drugorzędne (5 do 8% wskazań)
Wśród stosunkowo rzadko wymienianych aspektów pojawiły się:
- Piąty czynnik: Brak poczucia bezpieczeństwa (8%)
“Kieszonkowcy i złodzieje rowerów” / “Niebezpieczne dzielnice” / “Częste włamania”
- Szósty czynnik: Problem Katalonii w Hiszpanii (6%)
"Catalanismo (kataloński nacjonalizm)" / "Chciałbym być szanowany, kiedy mówię tylko po hiszpańsku" / "Nacjonalizm"
- Siódmy czynnik: Biurokracja (5%)
"Problemy z papierkową robotą” / “Rozbuchana administracja"
Pozostałe odpowiedzi (mniej niż 5% wskazań)
Inne negatywne aspekty to:
- Ósmy czynnik: Jedzenie (3%)
"Produkty spożywcze i supermarkety"
- Dziewiąty czynnik: Policja (1%)
"Policja przygląda się problemom, jednak ich nie rozwiązuje."
Video prezentujące ankietę
W materiale wideo przybliżamy ankietę i prezentujemy wybrane komentarze mieszkających w Barcelonie obcokrajowców, którzy nie wzięli w niej udziału. Wideo zostało nagrane 15 lutego 2016 roku w dzielnicach Raval, Gótico i Sant Antoni.
Wyodrębniamy opinię osoby mieszkającej w Ciutat Vella, gdzie ze względu na specyficzną zabudowę ulice są brudniejsze niż w innych dzielnicach.
“Ludzie zachowują się trochę jak świnie... Barcelona to miasto pachnące marihuaną i moczem.”
Większość ankietowanych nie wskazuje brudu/zanieczyszczenia jako negatywnego aspektu życia w mieście (jedynie 15% wskazań).
Podsumowanie porównawcze według kraju pochodzenia
O samej ankiecie i badanej próbie
Badanie zostało przeprowadzone między 1 czerwca i 31 grudnia 2015 r. 88% uczestników wypełniło ankietę online, a pozostałe 12% wersję papierową.
Część ankietowanych mieszka w Barcelonie krócej niż rok, jednak większość przebywa tu od co najmniej dwóch lat. W ujęciu procentowym: od trzech miesięcy do roku (30%), od roku do dwóch (15%) i ponad dwa lata (55%).
Najważniejsze cechy badanej grupy:
- Wiek: 18 - 24 lata (18,04%), 25 - 34 lata (47,82%), 35+ lat (34,14%)
- Płeć: Kobiety (64,29%), mężczyźni (35,71%)
- Wykształcenie: Liceum (6,30%), matura (19,37%), wykształcenie wyższe (53,03%), studia podyplomowe (21,31%)
Motywy przyjazdu i plany co do powrotu:
- Powody przeprowadzki do Barcelony są bardzo różne: względy prywatne (24 %); staż (17%), praca (17%), studia (11%), poszukiwanie pracy (10%), inne (21%).
- Zamiar pozostania w mieście. Stosunkowo niewielu badanych rozważa możliwość powrotu: Chcę zostać (61,19%), Nie chcę (6,77%), Jeszcze nie wiem (21,89%), Chciałbym zostać, ale nie mogę (10,16%).
Infografika podsumowująca badania
Chciałbyś wykorzystać tę infografikę na swojej stronie internetowej lub na blogu?
Wystarczy, że skopiujesz i wkleisz ten link: