Na czym polegają oszustwa przy wynajmie?
Podstawowa rada, jak uniknąć oszustwa: pamiętaj, że oszuści nie są głupi i wiedzą, co robić, by uśpić Twoją czujność. Wiedzą też, jak grać na emocjach i ile wysiłku wiąże się z poszukiwaniem idealnego apartamentu na wakacje, zwłaszcza w takich miastach jak Barcelona. Staraj się zawsze zachować dystans, kiedy ktoś, kogo nie znasz, proponuje Ci wyjątkową ofertę wydającą się spełnieniem wszystkich marzeń. Niestety takie propozycje, podobnie jak rózne ckliwe historie, które często za nimi stoją, mają tylko uśpić Twoją czujność.
1. Nielegalny wynajem apartamentów jest niestety powszechny w Barcelonie
Ten rodzaj oszustwa nie dotyka Cię finansowo, jeśli po prostu płacisz za wynajem i możesz zatrzymać się w wybranym mieszkaniu. Nie masz jednak gwarancji, że nie naruszasz tym samym prawa; jeśli okaże się, że będziesz musiał opuścić wynajęty apartament, szanse na odzyskanie zapłaconych pieniędzy są niewielkie. Popularne strony takie jak Airbnb czy Wimdu oferują na krótkoterminowy wynajem bardzo wiele mieszkań, które nie dysponują niezbędną licencją.
Problem polega na tym, że platformy te przymykają oko na kwestie prawne i nie weryfikują, czy dany właściciel ma konieczne pozwolenia. W Barcelonie funkcjonuje rejestr mieszkań mających numer HUTB (Habitatge d'Ús Turístic de Barcelona / Mieszkania do Użytku Turystycznego w Barcelonie). Jest on wymagany prawem przypadku wszystkich lokali mieszkalnych oddawanych na wynajem na okres poniżej 32 nocy i musi być zamieszczany w ogłoszeniach dotyczących najmu.
Po wielu latach sporu AirBnb wreszcie zgodził się na przyjmowanie od władz Barcelony informacji o nielegalnych mieszkaniach turystycznych. Niestety nie zmienia to faktu, że lokale takie będą wciąż widoczne na platformie, a to właśnie sprawdzenie licencji/numeru powinno być pierwszym i najważniejszym krokiem przed wprowadzeniem ich do systemu.
Inną formą nielegalnego wynajmu jest podnajmowanie mieszkania bez pozwolenia. Taka sytuacja ma miejsce, kiedy aktualny najemca bez porozumienia z właścicielem podnajmuje pokój lub całe mieszkanie kolejnej osobie. Ze względu na bardzo dużą opłacalność wynajmu turystycznego w Barcelonie, taki podnajem upodobały sobie lokalne mafie, które widzą w nim sposób na szybkie zarobienie niemałych pieniędzy. Ta bulwersująca historia dobrze obrazuje ten problem.
Jak uniknąć tego typu oszustwa
- Sprawdź, czy w ogłoszeniu podany jest obowiązkowy numer HUTB, o ile wynajmujesz mieszkanie na okres krótszy niż 32 noce.
- Podany numer może okazać się fałszywy. Jeśli masz wątpliwości, upewnij si, czy adres mieszkania jest wymieniony na tej liście: http://meet.barcelona.cat/habitatgesturistics/en/
- Zawsze możesz poprosić osobę wynajmującą, aby pokazała Ci dokumenty pokazujące tytuł prawny do lokalu.
2. Phishing — Twoje dane są cenne
Phishing to podszywanie się pod inną osobę w celu wyłudzenia danych lub popełnienia przestępstwa. Najczęściej polega on na stworzeniu bliźniaczo podobnej strony internetowej, która wprowadza w błąd niczego nie świadomego użytkownika. Myślisz przykładowo, że jesteś na stronie popularnej platformy wynajmu mieszkań, a w rzeczywistości za pomocą podrobionego formularz rezerwacyjnego podajesz oszustom swoje dane wrażliwe. Przestępstwo w tym przypadku jest podwójne i polega nie tylko na kradzieży danych, ale również na podrobieniu cudzej strony/biznesu/konta. Jest to o tyle podstępna forma oszustwa, że hasło, które podajesz przy logowaniu na takiej stronie, wykorzystujesz często również jako hasło dostępu do Gmaila, konta na Amazonie czy eBayu.
Warto wiedzieć, że phishing to jednak nie tylko sfałszowane strony internetowe, które próbują wykraść Twoje dane. Każdy możesz podszywać się za właściciela nieruchomości, a na Facebooku czy stronach z ogłoszeniami nie brakuje takich anonsów. Jeśli kogoś nie znasz, nigdy nie podawaj swoich danych. Nie chodzi tu tylko o dane karty płatnicznej, ale również o adres mailowy (sprzedawany potem firmom wysyłającym spam) i dane osobowe. Nawet tak wydawałoby się neutralne dane jak data czy miejsce urodzenia mogą być wykorzystane celem zdobycia dostępu do innych Twoich internetowych kont, a nawet konta w banku.
Jak uniknąć takiego oszustwa
- Zweryfikuj stronę, z której korzystasz.
Kiedy jesteś na stronie proszącej o podanie wrażliwych danych, zawsze sprawdzaj, czy to na pewno dokładnie ta strona, o której myślisz. Przykład: upewnij się, że jesteś na stronie https://www.barcelonacheckin.com, a nie https://www.barcelona-checkin.com lub https://www.barcelonacheckin.apartments.com lub jeszcze innej wersji o bardzo zbliżonym adresie URL.
Sprawdż, czy na stronie z formularzem rezerwacji jest kłódka. Kliknij w nią, aby sprawdzić, czy certyfikat bezpieczeństwa zgadza się z adresem strony. Każda strona, na której podajesz swoje dane powinna zaczynać się od https://, a nie http://. - Nigdy nie podawaj danych osobowych na stronach, do których link dostałeś mailem lub na komunikatorze. Na wszelki wypadek nie dowierzaj autentyczności takich linków, chyba że jesteś w 100% pewny, że pochodzą z zaufanego źródła. Może się bowiem okazać, że przekierują Cię one do łudząco podobnej, a nie oryginalnej strony. Zawsze lepiej jest wejść bezpośredio na stronę, samemu wpisując jej nazwę lub korzystając z zakładki ulubione.
- Dbaj o bezpieczeństwo Twojego komputera i aktualizację wyszukiwarek.
Dzisiejsze programy antywirusowe nie tylko wyłapują wirusy, ale również są w stanie wyłapać nieuczciwe strony. Podobną funkcję pełnią także nowoczesne wyszukiwarki. Ponieważ oszuści od phishingu nie ustają w poszukiwaniu nowych sposobów na wyłudzenie danych, staraj się korzystać z najnowszych wersji wyszukiwarek i systemów bezpieczeństwa. Pamiętaj jednak, że nic nie zastąpi zwykłej ostrożności.
- Phishing nie ma granic.
Oszustwa tego typu mogą zdarzyć się wszędzie i w dowolnym języku. Wszelkie wiadomości i reklamy pełne błędów lub źle przetłumaczone powinny zawsze wzbudzić Twoją czujność. Zachowaj ostrożność, kiedy ktoś zwraca się do Ciebie w sprawie reklamy w jednym języku, pisząc samemu w innym. - Jeśli masz wątpliwości, działaj ze szczególną ostrożnością lub wycofaj się z transakcji.
Aby nie wpaść w pułapkę phisingu, najlepiej w przypadku jakichkolwiek wątpliwości odmówić podawania danych. Strzeż się szczególnie, kiedy to nie Ty poszukiwałeś informacji na dany temat, a ktoś, kogo nie znasz polecił Ci daną stronę/link. Jeśli obawiasz się, że stałeś się ofiarą takiego przestępstwa, jak najszybciej skontaktuj się z bankiem. Zmień również wszystkie hasła, do których oszuści mogli uzyskać dostęp. - Zwracaj uwagę na stan swoich kont.
Sprawdzaj okresowo stan swoich kont, nawet jeśli nie podejrzewasz, że miałeś styczność z phishingiem. Wszelkie nietypowe transakcje wyjaśniaj bez zwłoki bezpośrednio w banku.
3. Oszuści podszywający się pod właścicieli
Kiedy wpiszesz w wybranej wyszukiwarce hasło "apartamenty na wynajem w Barcelonie", zobaczysz setki ofert, z których większości nie można nic zarzucić. Niestety są też strony, gdzie promowane są apartamenty pod inną nazwą, które w rzeczywistości nie istnieją lub które nie są w posiadaniu danej osoby.
Takie ogłoszenia wyglądają zupełnie normalnie, prezentują zdjęcia wnętrza mieszkania jak i samego budynku, jednak zwykle są one skopiowane z innych ogłoszeń. Pierwszym znakiem ostrzegawczym jest podejrzanie niska cena. Nie jest ona oczywiście synonimem oszustwa, ale lepiej mieć się na baczności.
Oszust w takim przypadku poprosi Cię o wpłacenie zaliczki. Dostaniesz dane do przelewu, które nie wzbudzają podejrzeń, a często są to konta, które nie pozwalają na wyśledzenie prawdziwego właściciela. Mogą to również być zagraniczne konta pod pretekstem, że dana osoba nie mieszka w Hiszpanii lub prowadzi działalność w innym kraju.
Jak uniknąć tego typu oszustwa
- Jeśli oferta jest podejrzanie tania, może kryć się za nią próba wyłudzenia. Zbadaj szczegółowo dany przypadek lub zrezygnuj z dokonania transakcji.
- Jeśli właściciel jest dostępny tylko mailowo, lepiej też zachować ostrożność. Najlepiej jeśli to bezpośrednio od właściciela możesz odebrać klucze do mieszkania, jednak wiadomo, że wielu z nich korzysta z usług pośredników.
- Uważaj, jeśli właściciel ma podejrzanie niski poziom znajomości języka. Często to tylko zagrywka, żeby zagrać na emocjach i wzbudzić sympatię lub udać nieznajomość lokalnych przepisów.
- Wystrzegaj się ofert, w przypadku których poczujesz presję na szybkie sfinalizowanie transakcji i przelanie zaliczki. Bardzo często możesz usłyszeć, że jest wielu innych chętnych, co ma tylko sprawić, że podejmiesz decyzję bez zastanowienia w przeświadczeniu, że taka oferta nie może Ci umknąć.
- Oszust poprosi Cię, żebyś zapłacić zaliczkę z góry. Niektóre agencje pozwalają na takie rozwiązanie, jednak zwykle to one przechowują pieniądze do czasu przyjazdu klienta, więc nie ma ryzyka, że rzekomy właściciel zniknie, a wraz z nim Twoja zaliczka. Sprawdź, czy agencja, z usług której chcesz skorzystać, jest godna zaufania i zapewnia bezpieczeństwo Twoim pieniądzom. Płacenie bezpośrednio włascicielowi okazuje się najczęściej złym pomysłem, więc nie zgadzaj się na to, nawet jeśli padnie wiele argumentów na rzecz takiego rozwiązania. Możesz usłyszeć m.in. że dopiero zaliczka potwierdza, że jesteś rzeczywiście zainteresowany, że właściciel nie będzie mógł odebrać pieniędzy w dniu Twojego przyjazdu lub że popyt jest tak duży, że konieczne jest opłacenie rezerwacji z góry.
Jak zgłosić oszustwo władzom Barcelony
Jeśli trafiłeś na ogłoszenie, które jest próbą oszustwa, postaraj się zebrać możliwie dużo informacji o stojącej za nią osobie. Większość danych jest zapewne zmyślona, jednak często można trafić na wskazówki pozwalające na identyfikację oszysta. Zachowaj korespodencję, w tym wszystkie maile i inne wiadomości. Dobrze jest również zrobić zrzut z ekranu z ogłoszeniem/postem na Facebooku, bo pewnie zostanie szybko usunięty.
- Zawsze proś o wszystkie informacje na piśmie i przede wszystkim naciskaj na wgląd do umowy rezerwacyjnej.
- Zgłoś się na policję: możesz zadwonić na hiszpański numer 915 822 900 lub wysłać maila na adres fraudeinternet@policia.es. Najlepiej jeśli możesz to zrobić po hiszpańsku, bo to znacznie uławia pracę. f
- Zawsze proś o potwierdzenia dokonania wszelkich płatności.
- Poinformuj stronę lub agencję, gdzie znalazłeś nieuczciwe ogłoszenie, tak by mieli szansą podjąć odpowiednie kroki.
