Święto Trzech Króli
Święto Trzech Króli obchodzone jest 5 grudnia i dla hiszpańskich dzieci jest tak samo ważne jak Boże Narodzenie. Dzieje się tak dlatego, że w Hiszpanii to właśnie Mędrcy ze Wschodu, a nie świety Mikołaj, przynoszą najmłodszym prezenty. W noc z 5 na 6 stycznia marzenia wielu dzieci stają się rzeczywistością.
Mimo że obchody tego święta mają obecnie coraz mniej wspólnego z religią, to jednak u jego źródeł leży katolicka tradycja epifanii. Trzeba bowiem pamiętać, że to właśnie Trzej Królowie przynieśli dary nowo narodzonemu Jezusowi. I chociaż dziś w wielu europejskich krajach dominuje święty Mikołaj, w Hiszpanii pozycja Mędrców ze Wschodu wydaje się niezagrożona. Tutaj to oni są adresatami tradycyjnych listów pisanych przez dzieci, w których ujawniają one swoje najskrytsze marzenia prezentowe, podkreślając dobre zachowanie przez cały rok.
Kacper, Melchior i Baltazar
Po czym rozpoznać danego króla?
- Melchior: długa biała broda
- Kacper: blondyn
- Baltazar: czarny kolor skóry, ulubiony król większości dzieci
Królowie to trzy postaci, o których w swojej ewangelii pisał św. Mateusz, a którym na przestrzeni wieków nadano imiona i narodowość. W samej ewangelii mowa jest jednak tylko o "mędrcach ze Wschodu, którzy dotarli do Betlejem", podążając śladem gwiazdy.
W ewangelii św. Mateusza nie wspomina się ani o ich liczbie ani o konkretnych imionach. Dopiero w III wieku zapadła decyzja, by mędrców tytułować mianem królów, a to dlatego, że przedstawiano ich jako osoby zamożne. W okresie Średniowiecza zaczęto mówić o trzech postaciach, po jednej na każdy dar (złoto, kadzidło i mirra). Z czasem przyjęto, że jeden król pochodził z Europy, drugi z Afryki, a trzeci z Azji, a to dlatego,że były to jedyne znane wtedy kontynenty.
W XIX wieku w Hiszpanii zaczęto świetować noc Trzech Króli. Obchody te odbywały się ku czci świętego Mikołaja, ważnego świetego w Europie Wschodniej, które przypadały w Boże Narodzenie. W 1866 roku w Alcoy, w prowincji Alicante, odbył się pierwszy orszak Trzech Króli (Cabalgata de los Reyes Magos). Tak narodziła się tradycja, która dziś świętowana jest w wielu krajach hiszpańskojęzycznych.
A jeśli zastanawiasz się, kto w Hiszpanii przynosi prezenty z okazji Bożego Narodzenia, odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule:
- Dwie specyficzne tradycje w Barcelonie Czym są Caganer i Caga Tió, czyli dwie świąteczne tradycje w Katalonii? I dlaczego robią kupę?
Hiszpańskie tradycje
5 stycznia dzieci wkładają do swoich butów słomę i wodę dla wielbłądów podróżujących z Mędrcami ze Wschodu i zostawiają słodycze dla tych drugich. Przed snem buty stawiają przy drzwiach lub na oknie, a rano sprawdzają, czy w butach pojawiły się prezenty.
Niegrzeczne dzieci dostają czarny węgiel, chociaż wśród swoich prezentów znajdują go również te grzeczne, aby miały motywację do dobrego zachowania przez cały kolejny rok.
Tradycja ta związana jest z legendą, według której Trzej Królowie, po tym jak złożyli dary Dzieciątku Jezus, przybyli do Hiszpanii. W czasie swojej podróży mogli obdarować wszystkie hiszpańskie dzieci, które 6 stycznia rano czekały na nich w oknach swoich domów.
Dwie najważiejsze tradycje związane ze Świętem Trzech Króli to:
- Orszak Trzech Króli: organizowany 5 stycznia wielokolorowy pochód z muzyką, tańcem i oczywiście Mędrcami ze Wschodu w iście króleweskiej oprawie.
- Tzw. Roscón de Reyes: typowe ciasto przygotowywane z z okazji Święta Trzech Króli, które zwyczajowo krojone jest na tyle kawałków, ile osób zasiada przy stole. W jego środku ukryta jest figurka króla oraz bób. Kto trafi na porcję z pierwszą niespodzianką, przez cały dzień traktowany jest jak król i może nosić koronę, która stanowi dekorację ciasta. Kto natomiast w swoim kawałku znajdzie bób, w następnym roku funduje ciasto.
Święto Trzech Króli na świecie
W Barcelonie Święto Trzech Króli obchodzone jest bardzo hucznie i warto zobaczyć je na żywo przynajmniej raz w życiu. Orszak jest jednym z najładniejszych i najbardziej imponujących w całej Hiszpanii. Zaczyna się 5 stycznia popołudniu w okolicach portu, dokąd Mędrcy ze Wschodu docierają na statku Santa Eulalia. Więcej o wizycie Kacpra, Melchra i Baltazara w Barcelonie dowiesz się z tego wpisu:
- Orszak Trzech Króli /Cabalgata 2017 sty 05 Po raz kolejny Trzej Mędrcy ze Wschodu zawitają do Barcelony i przyniosą dzieciom prezenty. Jednak wcześni...
Święto Trzech Króli jest bardzo popularne nie tylko w samej Hiszpanii, ale także w innych krajach hiszpańskojęzycznych takich jak Kuba, Meksyk, Portoryko, Dominika, Paragwaj, Urugwaj, Kolumbia czy Wenezuela. W samych obchodach pojawiają się jednak między nimi pewne różnice:
- Meksyk: Roscón de Reyes nazywa się tutaj “Rosca de Reyes” i jedzony jest 5 stycznia wieczorem. Kto trafi na ukrytą w środku figurkę, musi kupić jedzenie z okazji przypadającego 2 lutego święta Candelaria
- Portoryko: dzieci zbierają w parkach trawę, aby włożyć ją do zostawianego pod łóżkiem pudelka z butami. Ma to być posiłek dla wielbłądów towarzyszących Królom, za który ci ostatni odwdzięczają się prezentami. Niestety w tym roku wiele dzieci nie może liczyć na prezenty, a to ze względu na ogromną skalę zniszczeń po przejściu huraganu Mary. Jeśli chcesz pomóc, możesz zrobić to tutaj
- Argentyna: w noc 5 grudnia dzieci zostawiają w butach llisty do Mędrców ze Wschodu
- Paragwaj: obchodzona jest tzw. Pascua de los Negros (Wielkanoc Murzynów), tradycja powstała w czasach kolonialnych. Tego dnia niewolnicy wychodzili na ulicę, aby tańczyć w rytm muzyki, a dziś to radosne i kolorwoe świeto.